Kimyagerler laboratuvarlarda, bir sıvının asidik özelliğe sahip olup olmadığını pH değerine bağlı olarak renk değiştirip gösterebilen, hazır deney çubuklarından kullanırlar. Ne yazık ki bu çubuklar evlerimizde bulunmuyor. Ama biz de kırmızı lahana suyu kullanarak kendi deneyimizi yapabiliriz. Kırmızı lahana suyunun farklı asidite derecesine sahip sıvılarla bir araya geldiğinde renk değiştirmesi nasıl gerçekleşiyor?
Kırmızı lahana ve mavi lahananın kimya ile ne ilgisi var?
Gerekli malzemeler:
- Yaklaşık 200 gram taze kırmızı lahana
- Tencere ya da kase
- Süzgeç
- Tartı
- Dereceli ölçme kabı
- Kesme tahtası ve bıçak
- Boş kavanozlar
- Musluk suyu
- Koyu renkli boş cam şişe
Deney için kullanılacak sıvılar: Bulaşık deterjanı, sitrik asit solüsyonu (örn. sıvı haldeki limon tuzu), sulu karbonat çözeltisi, damıtık su (distile su)
Haydi başlayalım!
1. Kırmızı lahanayı tartın ve küçük parçalar halinde doğrayın
160 gram olarak tarttığınız kırmızı lahanayı dikkatli bir şekilde küçük parçalar halinde doğrayın.
2. Suda bekletin
Doğranmış kırmızı lahanaları bir tencere ya da kaseye boşaltın, 250 mililitre su ekleyin ve 15 dakika boyunca demlenmeye bırakın.
3. Filtreden geçirme
Bir süzgeç kullanarak suyu lahana parçalarından ayırın. Suyu boş bir cam şişeye doldurun (örn. eski bir zeytinyağı şişesi). Artık kırmızı lahana suyunu bir belirteç olarak kullanabilirsiniz.
4. Kırmızı lahana suyunu pH belirteci olarak kullanın
Şimdi kırmızı lahana suyunun hangi renklere dönüştüğünü test edebilirsiniz. Kullanacağınız her bir farklı sıvı için ayrı bir kavanoza ihtiyacınız olacak.
Her bir kavanozun önüne bir kağıt koyun ve bu kağıtları 1'den 5'e kadar numaralandırın. Her bir kavanozda farklı kombinasyonlar uygulayabilirsiniz. Örneğin:
- 50 mililitre musluk suyu + 50 mililitre sitrik asit
- 90 mililitre musluk suyu + 10 mililitre bulaşık deterjanı
- 100 mililitre damıtık su (distile su)
- 100 mililitre musluk suyu
- 100 mililitre musluk suyu + 1 çay kaşığı karbonat
